Tereny z rekomendacją

Tereny, mapy i przewodniki:

[ Beskidy ] [ Bieszczady ] [ Bory Tucholskie ] [ Góry Sowie ] [ Góry Świętokrzyskie i okolice ] [ Karkonosze ] [ Lasy Włocławsko-Gostyńskie ] [ Narew i dorzecze ] [ Puszcza Białowieska ] [ Puszcza Kozienicka ] [ Puszcza Notecka (Nadnotecka, Notecko-Warciańska) ] * Sudety *

Sudety
GÓRY IZERSKIE


Góry Izerskie są najbardziej na zachód wysuniętym pasmem polskiej części Sudetów. Graniczą z Karkonoszami, Górami Łużyckimi, Kotliną Jeleniogórską i Pogórzem Izerskim. Jest to bardzo stary masyw górski, silnie rozczłonkowany i zdegradowany orograficznie.
Polska część Gór Izerskich dzieli się na dwa grzbiety - Wysoki Grzbiet z kulminacjami Smreka - 1124 m n.p.m. i Wysokiej Kopy 1126 m n.p.m. oraz Kamienicki Grzbiet z Kamienicą - 973 m n.p.m.

W Górach Izerskich brak jest w zasadzie stromych i wyraźnie zaznaczonych szczytów.
Charakterystycznym rysem rzeźby Gór Izerskich jest stromy i wysoki (500-600 m) uskok oddzielający je na północy od Pogórza Izerskiego oraz wnętrze gór w postaci rozległego plateau, którego centralną część zajmuje Hala Izerska - obszerna niecka o płaskim dnie położonym na wysokości 825 - 830 m n.p.m. Wyjątkowość tego miejsca polega na wysokim położeniu wklęsłej formy o tak dużych rozmiarach (ok. 15 km2). Wypływająca ze stoków Smreka (1124 m n.p.m.) rzeka Izera po osiągnięciu Hali Izerskiej nabiera cech typowych dla rzeki nizinnej, na odcinku ok. 8 km meandruje, a jej spadek wynosi ok. 2o.

Góry Izerskie pokryte były kiedyś gęstymi lasami świerkowymi, jednak zanieczyszczenia powietrza, kwaśne deszcze i inwazje szkodników spowodowały niemal całkowite wylesienie. Obecnie w krajobrazie dominują rozległe, porośnięte trawą hale, ze skupiskami młodych drzew. Na szczytach zdarzają się granitowe, mocno zerodowane skałki, a na Hali Izerskiej można znaleźć unikalne torfowisko - tzw. torfowisko wysokie, porośnięte kosodrzewiną.

Szczególnie ciekawy jest jednak klimat Gór Izerskich. Jest on wyjątkowo surowy - średnia temperatura roczna wynosi tam 4,5oC, opady przekraczają 1400 mm, a pokrywa śnieżna zalega średnio 110 dni.
Do szczególnych cech klimatu Gór Izerskich zaliczyć należy: wysoki opad z sumą roczną powyżej 1400 mm, a lokalnie nawet 1700 mm i równomiernym rozkładem w ciągu roku oraz dużą depozycję wody z mgły w postaci ciekłych i stałych osadów.
Szczególnie duża aktywność niżów atlantyckich zimą powoduje, że adwekcyjne opady zimowe przewyższają konwekcyjne opady letnie.
Liczne płytkie formy wklęsłe, występujące w obrębie wierzchowinowego plateau Gór Izerskich, sprzyjają tworzeniu się zastoisk zimnego powietrza o genezie radiacyjnej, prowadząc do powstania intensywnych inwersji termicznych. Podczas zimy inwersje te mogą być na tyle częste, że nawet średnia temperatura chłodnej części roku (listopad - kwiecień) w tych obszarach, bywa niższa niż na grzbiecie Karkonoszy, a więc na wysokości ok. 500 m większej. Temperatura minimalna może tu spadać głęboko poniżej 0o nawet w optimum lata, np.: w lipcu 1996 na Hali Izerskiej na wysokości 2 m nad gruntem zanotowano temperaturę -5,0oC.
W związku z dużymi opadami okresu zimowego, korzystnymi warunkami akumulacji śniegu i stosunkowo niską temperaturą powietrza, Góry Izerskie należą do regionów o największej grubości pokrywy śnieżnej i najdłuższym czasie jej zalegania w Polsce. Ciągła pokrywa śnieżna utrzymuje się tu przeciętnie od połowy listopada do końca kwietnia. Dla strefy wysokościowej 800-1000 m wysokość pokrywy śnieżnej (HS) jest zdecydowanie największą w Polsce.
Te właśnie warunki klimatyczne sprawiają, że Góry Izerskie najciekawsze są późną jesienią i zimą. Jesienią mgły, silne wiatry i dokuczliwe deszcze hulające po wzgórzach przypominają warunkami zimne wzgórza Szkocji. Zimą śniegi i mrozy (osiągające nierzadko - 25oC sprawiają, że jest to prawdziwy raj dla szkolenia z bytowania, wędrówek, narciarstwa biegowego i prowadzenia psich zaprzęgów. Ponieważ na tym terenie odbywa się Bieg Piastów, część dróg jest przygotowana do potrzeb narciarstwa biegowego. Dlatego początkujący mogą próbować swoich sił na ubitych trasach, a zaawansowani mogą wybrać długie marsze off-road. To samo dotyczy biegów psich zaprzęgów - co roku można w Izerach spotkać zawodników i psy z całej niemal Europy. Teren jest też idealny do prowadzenia szkoleń survivalowych dla młodych adeptów tej sztuki - możliwe jest zapewnienie im noclegu w ogrzewanych pomieszczeniach. Znajdują się tam dwa godne polecenia prywatne schroniska - "Chatka Górzystów" na Hali Izerskiej (dawna szkoła nieistniejącej już poniemieckiej wioski, drewniany domek bez prądu i bieżącej wody, możliwość kupienia smacznych i niedrogich posiłków na miejscu, nocleg za 7 zł!) oraz schronisko w osadzie Orle (wykorzystujące pomieszczenia dawnej leśniczówki oraz strażnicy WOP).
Jeśli jednak nie szukasz takich luksusów, bez problemu spędzisz noc w jednej z licznych tam drewnianych szopek zbudowanych przez leśników, albo wprost pod gołym niebem - znalezienie wygodnej polany osłoniętej od wiatru nie sprawia żadnych problemów.

Na szczycie Smreka znajduje się turystyczne przejście graniczne, które pozwala odwiedzić część Gór Izerskich należących do Czech. Innym przejściem granicznym w rejonie jest drogowe przejście w Jakuszycach.

Dużą atrakcją jest nieczynna linia kolejowa Szklarska Poręba - Harrachow, z jej wiaduktami, opuszczoną stacją w Jakuszycach i niesamowitym, S-kształtnym tunelem (uwaga - ten tunel leży dokładnie pod granicą, dlatego jego zwiedzanie może spowodować kłopoty ze Strażą Graniczną). Jest też tam kilka innych pięknych miejsc, o których jednak nie napiszę - musisz je sobie znaleźć sam.



Autor: Marcin Morawski - 
(niestety zniknął z Internetu, a szkoda, bo miał rewelacyjnie opracowane materiały; jeśli ktoś zna nowe namiary Marcina prosimy o pomoc w skontaktowaniu się z nim) Konsultacja meteorologiczna : Piotr Mrugasiewicz - mrugasiewicz@geogr.uni.wroc.pl.

[ strona główna ] [ NOTATNIK KRISKA ] [ AKTUALNOŚCI... ]
[ FILOZOFIA SURVIVALU ] [ ABC survivalowca ] [ PRZYGODY i RELACJE ] [ ŹRÓDŁA WIEDZY ] [ DYSKUSJE i ODEZWY ] [ RÓŻNOŚCI ]
[ ENGLISH VERSION ]